2020-03-24
Podsumowanie pierwszej narady zespołu kryzysowego PISF.
Ocena sytuacji rynkowej i propozycje działań korzystnych dla całej
branży filmowej – to efekty pierwszej narady powołanego przez Dyrektora
PISF zespołu ds. kryzysu w kinematografii. W spotkaniu, które odbyło się
20 marca br. uczestniczyli przedstawiciele twórców, producentów,
dystrybutorów, prowadzących kina (zarówno studyjne, jak i multipleksy)
oraz PISF.
Utworzenie zespołu jest odpowiedzią na kryzys związany z epidemią
COVID-19 i wynikającym z niej paraliżem w branży audiowizualnej. W skład
zespołu weszli:
• Radosław Śmigulski – Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej
(przewodniczący)
• Małgorzata Szczepkowska-Kalemba – Kierownik Działu Produkcji i Rozwoju
Projektów Filmowych PISF
• Leszek Bodzak – Prezes Aurum Film, członek zarządu Polskiej Gildii
Producentów
• Jacek Bromski – Prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, reżyser
• Marlena Gabryszewska – Prezes Stowarzyszenia Kin Studyjnych
• Alicja Grawon-Jaksik – Prezes Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych
• Roman Gutek – organizator festiwalu „Nowe Horyzonty”, dystrybutor,
producent
• Dariusz Jabłoński – Prezydent Polskiej Akademii Filmowej, reżyser,
producent
• Tomasz Jagiełło – Prezes Zarządu HELIOS S.A.
• Andrzej Jakimowski – Przewodniczący Gildii Reżyserów Polskich
• Robert Kaczmarek – Zarząd Stowarzyszenia Twórców dla Rzeczypospolitej
• Leszek Kopeć – Dyrektor Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
• Joanna Kotłowska – Dyrektor ds. Rozwoju Cineworld Cinemas Polska
• Anna Limbach-Uryn – Wiceprezes Kino Świat, Dyrektor programowa
Platformy Canal+
• Mariusz Łukomski – Prezes Zarządu Monolith Films Sp. z o.o.
• Urszula Malska – Prezes Zarządu United International Pictures Poland
• Mariusz Spisz – Prezes Zarządu Multikino Media
Solidarność branży
Niewątpliwym sukcesem zespołu jest wypracowanie solidarnego podejścia do
zaistniałych problemów wewnątrz, na co dzień podzielonej sprzecznymi
interesami, branży filmowej. Zespół obradował w duchu współpracy i
wzajemnego zrozumienia, wszyscy uczestnicy prezentowali holistyczne
podejście do wyzwania naprawy rynku filmowego, stanowiącego łańcuch
zależności pomiędzy twórcami, producentami, dystrybutorami oraz kinami.
Jeśli chodzi o aspekty organizacyjne pracy zespołu, to jego członkowie
zostaną podzieleni na podgrupy zadaniowe. Efekty pracy w poszczególnych
podgrupach zespalać będą cotygodniowe, piątkowe obrady zespołu w pełnym,
przytoczonym powyżej składzie.
Ocena sytuacji i pierwsze propozycje działań
Pierwsza narada zespołu miała na celu zebranie niezbędnych informacji
dla oceny sytuacji rynkowej. Dzięki szerokiemu spektrum przedstawicieli
branży filmowej pozwoliła też wyłonić pierwsze propozycje działań.
Większość z nich jest realna i korzystna dla całej branży. Można je
podzielić na działania ad hoc (na czas stanu epidemii) oraz działania
długoterminowe. Ze względu na kompetencje należy wyodrębnić następujące
kategorie inicjatyw:
• propozycje rozwiązań prawnych i systemowych leżących w gestii PISF i
MKiDN;
• propozycje rozwiązań, których wdrożenia podjęli się przedstawiciele
innych organizacji i firm;
• propozycje rozwiązań, które wymagają zaangażowania do współpracy
podmiotów zewnętrznych.
Wydłużenie promes, premiery online, wyższe dofinansowanie
Uczestnicy zgodzili się co do konieczności wydłużenia okresu
obowiązywania udzielonych promes. PISF we współpracy z MKiDN w
znowelizowanym rozporządzeniu określiło czas obowiązywania promes na 3
lata, dotyczy to wszystkich wydanych już przyrzeczeń dofinansowania,
czyli około 45 projektów.
Poinformowano również o zgłoszonej do „specustawy” propozycji zdjęcia z
producentów obowiązku eksploatacji kinowej w przypadku pełnometrażowych
filmów dotowanych przez PISF. To producent zdecyduje czy będzie czekać
na uruchomienie kin, czy też przeprowadzi premierę filmu online.
Instytut wyraził zgodę na zaproponowany przez KIPA postulat odgórnej
klasyfikacji wszystkich filmów jako trudne, co pozwoli na podniesienie
progu pomocy publicznej do 70 proc. PISF wdraża również ścieżkę szybkiej
informacji o przyznanych dotacjach. W zaktualizowanych Programach
Operacyjnych w priorytecie Rozwój Projektu podniesiona została wysokość
pierwszej raty – do 70 proc. całej dotacji. Obecnie prowadzona jest
prawnoformalna analiza wprowadzenia analogicznego rozwiązania w
priorytetach dotyczących produkcji filmowej.
Dyrektor PISF zapowiedział analizę w zakresie odroczenia obowiązku
dokonania wpłaty z tytułu art. 19 ustawy o kinematografii z I kwartału
roku 2020 r., płatnicy będą mogli uiścić ją w III lub IV kwartale roku.
Nowe zasady pracy Instytutu
Dodatkowo podsumowano nowe zasady pracy Instytutu, które obowiązują od
18 marca br.
wszelka korespondencja obsługiwana jest mailowo i ma taka samą rangę jak
dokumentacja składana w wersji papierowej;
znacznemu przyspieszeniu uległy procesy zawierania umów o dotację oraz
rozliczeń i wypłaty kolejnych rat dotacji;
Instytut zachowuje pełną elastyczność w kwestii wydłużania harmonogramów
projektów.
Zmiana kosztów kwalifikowanych w PO Upowszechnianie kultury filmowej
Dyrektor PISF Radosław Śmigulski zgodził się na zmianę kosztów
kwalifikowanych w Programie Operacyjnym Upowszechnianie Kultury
Filmowej. Chodzi m.in. o zniesienie dotychczasowych ograniczeń w
płatnościach, tak by ułatwić pokrycie z dotacji wszelkich zobowiązań
związanych z organizacją festiwalu filmowego.
Kolejne oczekiwanie wyrażone na spotkaniu dotyczy dotacji na rozwój
systemów online, w tym możliwości internetowego przeprowadzenia
festiwali filmowych. Konkretne rozwiązania są w toku opracowywania i
zostaną zaprezentowane na najbliższym spotkaniu zespołu.
Harmonogram dystrybucji premier
Wyzwaniem, którego podjął się Instytut jest pomoc organizacyjna w
planowaniu harmonogramów dystrybucji wstrzymanych premier filmowych. Po
zdjęciu ograniczeń eksploatacyjnych rynkowi kinowemu grozi zjawisko
„kanibalizacji” rodzimych produkcji. Jesień 2020 r. będzie tu
kulminacyjnym momentem. Nad tym problemem będzie pracować jedna z grup
roboczych, prace obejmą również bazę zajętości ekip i twórców, tak by
ułatwić powrót do przerwanych zdjęć.
Szerszemu opracowaniu poddana zostanie również inicjatywa renegocjowania
umów dystrybucyjnych w zakresie warunków eksploatacji filmów, w tym
szczegółowych klauzul dotyczących „hold back” i okien dystrybucyjnych.
Wsparcie dla kin
Przedstawiciele kin podzielili się obawami dotyczącymi „restartu”
działalności, m.in. psychologicznego oporu widzów przed powrotem do
kina. W rozwiązanie problemu PISF zaangażuje się dwutorowo: po pierwsze
wspomoże planowane już dziś kampanie społeczno-informacyjne promujące
powrót do kina. Po drugie – wspólnie z kinami oraz instytucjami
odpowiedzialnymi za ochronę zdrowia publicznego, PISF opracuje zasady
bezpieczeństwa i wyposażenia ochronnego dla sal kinowych.
PISF zamierza również zaangażować się w negocjacje dotyczące zamrożenia
czynszów, zarówno miejskich, jak też pobieranych przez podmioty
prywatne, co jest szczególnie obciążające dla kin.
Wsparcie dla twórców filmowych
Szeroko omawiana była kwestia płynności finansowej, przestojów w
płatnościach oraz braku wynagrodzeń dla twórców filmowych. Rozwijana
będzie koncepcja powołania specjalnego funduszu filmowego,
zapewniającego szybką pomoc najbardziej potrzebującym. Jednocześnie w
grupach roboczych opracowane zostaną podstawy pod powołanie funduszy
ubezpieczeń filmowych oraz możliwości pomostowego kredytowania z
wykorzystaniem istniejących już mechanizmów gwarancji bankowych.
Z inicjatywą wcześniejszej wypłaty zaliczek z tytułu tantiem przez ZAPA
wystąpił Prezes SFP Jacek Bromski. Mariusz Łukomski z Monolith Films
zapowiedział wysokie inwestycje w produkcje po ustaniu kryzysu. Kołem
ratunkowym dla artystów będzie opracowywana przez MKDiN ustawa o
statusie artysty, PISF dołoży wszelkich starań do jej szybkiego
wdrożenia w życie.
Rozwiązania planowane w dalszej perspektywie czasowej dotyczą drugiego
filaru działalności PISF, czyli ustawy o finansowym wspieraniu produkcji
audiowizualnej, tzw. zachęt. To przede wszystkim obniżenie progu
minimalnego wydatkowania kosztów kwalifikowanych, które da możliwość
korzystania z systemu osłabionym kryzysem krajowym producentom.
Kolejne spotkanie zespołu ds. kryzysu w kinematografii już w
najbliższy piątek, 27 marca br.
